Angst- en paniekklachten

Wat is een angststoornis?

Angst is een emotie die u helpt te reageren op dreiging of gevaar. U bevindt zich in opperste staat van alertheid, uw hart gaat sneller kloppen, evenals uw ademhaling. Angst is nuttig, anders zou u niet weten dat u gevaar loopt. Angst is zeker niet prettig: het wordt omschreven als een beklemmende en onaangename emotionele toestand. Indien u langer dan zes maanden vrijwel continu angstig bent zonder aanleiding van dreiging of gevaar, en dit uw dagelijks functioneren negatief beïnvloedt, dan is er sprake van een angststoornis. Deze angstige gevoelens gaan gepaard met piekeren en lichamelijke klachten die bij angst voorkomen. 

Oorzaken angststoornis

Bijna 1 op de 5 Nederlanders krijgt ooit in zijn leven last van een angststoornis, bijvoorbeeld na een ingrijpende gebeurtenis. Maar een angststoornis kan ook heel geleidelijk ontstaan. De eerste tekenen kunnen zijn dat u liever een nieuwe situatie vermijdt, of dat u liever alleen bent. Het kan zijn dat u sneller schikt van dingen of dat u vaker bang bent. Deze angstklachten kunnen overgaan in een angststoornis. 

Angstklachten en angststoornis

Er is een verschil tussen het hebben van angstklachten en een angststoornis. Het verschil tussen angstklachten en een angststoornis betreft de ernst van de symptomen. De overgang van angstklachten naar een angststoornis heeft echter geen exact ‘afkappunt’. Bij angstklachten is vaak sprake van een combinatie van angstgevoelens en lichamelijke klachten. Deze zijn vaak gerelateerd aan (dreigende) problemen of zorgen op het gebied van werk, gezin, relatie, gezondheid en/of sociale contacten. Echter, angstklachten kunnen ook spontaan ontstaan. Angstklachten kunnen als hinderlijk worden ervaren, bijvoorbeeld wanneer u zich veel zorgen maakt om het behouden van uw baan of problemen rondom uw gezondheid. Bij een angststoornis hebben de angstklachten zoveel invloed op u dat u er elk moment van de dag last van hebt. Als de angst zo heftig is dat het uw dagelijks leven verstoort, dan noemen we dit een angststoornis. Uw angstklachten hebben dan zoveel invloed op u, dat u er elk moment van de dag last van heeft.

Verschillende angsstoornissen

Paniekstoornisterugkerende paniekaanvallen, met tussendoor angst een nieuwe paniekaanval te krijgen. Tijdens de paniekaanval ervaart u een hevige vorm van angst, u kunt het gevoel krijgen dat u gek wordt, de controle verliest of zelfs doodgaat. U ondervindt zowel psychisch als lichamelijk ongemak tijdens de paniekaanval. De symptomen van een paniekaanval zijn onder andere: angst om dood te gaan, hartkloppingen, een onwerkelijk gevoel, trillen of beven, duizeligheid en transpireren. Een paniekstoornis komt vaak voor in combinatie met plein- of straatvrees (agorafobie).

Plein of- straatvrees
: angst voor en vermijding van situaties waaruit u denkt moeilijk te kunnen ontkomen of waarin u moeilijk hulp zou kunnen krijgen als zich een paniekaanval voordoet. Het vermijden van deze plekken kan zulke ernstige vormen aannemen dat u het huis niet meer uit durft. 

Specifieke
fobie: bij een specifieke (enkelvoudige) fobie beperkt de angst zich tot specifieke situaties, objecten of mensen. Voorbeelden hiervan zijn: vliegangst, angst voor spinnen en claustrofobie. 

Sociale-angststoornis: 
hevige, aanhoudende angst voor en vermijding van situaties waarin u wordt blootgesteld aan een mogelijke kritische blik van anderen. De sociale angststoornis wordt onderverdeeld in een specifieke vorm, waarbij de angst gekoppeld is aan een specifieke situatie zoals podiumvrees en in een gegeneraliseerde vorm, waarbij de angst in verschillende situaties voorkomt. 

Gegeneraliseerde-angststoornis
buitensporige, aanhoudende angst of bezorgdheid over een verscheidenheid aan dagelijkse onderwerpen die gepaard gaat met symptomen als piekeren, rusteloosheid, vermoeidheid, concentratieproblemen, prikkelbaarheid, spierspanning en slaapproblemen.  

Scheidingsangst of separatieangststoornis
: niet bij de ontwikkelingsfase passende, excessieve angst of vrees om gescheiden te worden van diegenen aan wie u gehecht bent. 

Dwangstoornis (obsessieve-compulsieve stoornis)
terugkerende en hardnekkige gedachten, impulsen of voorstellingen (obsessies) en/of dwanghandelingen (compulsie).

Behandeling angststoornis

Om de angststoornis aan te pakken, is het belangrijk om tot de kern van de angst te komen, een proces dat voor elk persoon anders verloopt. Wij werken volgens de zorgstandaardVolgens deze zorgstandaard is cognitieve gedragstherapie (CGT) de eerste keus bij de behandeling van angststoornissen. Naast CGT is Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) een veel toegepaste behandeling in de dagelijkse praktijk. Deze behandeling wordt niet alleen bij posttraumatische stress-stoornis (PTSS) toegepast, maar ook bij angststoornissen. 


E-health

Behandeling van angst in Emmen
Ter ondersteuning van de behandeling van een angststoornis maken wij gebruik van de E-health modules van therapieland

Angst en Paniekklachten

Angst is een normale reactie op een reële dreiging. Angst is een gevoel dat verwijst naar dreigend gevaar en gaat gepaard met lichamelijke verschijnselen door activatie van het autonome zenuwstelsel. Het lichaam wordt voorbereid op een ‘fight or flight’ reactie, met versnelde hartslag en ademhaling, verhoogde spierspanning, angstige gedachten en gedragingen zoals verstijven (freeze) of wegvluchten. Angstklachten zijn klachten waarbij angstgevoelens en begeleidende lichamelijke klachten een rol spelen. Ze zijn vaak gerelateerd aan (dreigende) problemen of zorgen op belangrijke levensgebieden (gezin, relatie, werk, sociale contacten, gezondheid), maar kunnen ook spontaan ontstaan. Angstklachten kunnen hinderlijk zijn, zorgen geven (bijvoorbeeld over de lichamelijke gezondheid) en gepaard gaan met sociaal disfunctioneren en overmatige medische consumptie. Het hebben van angstklachten maakt het risico op het krijgen van een angststoornis aanzienlijk groter. Angstklachten gaan vaak samen met depressieve klachten, somatisatie- en spanningsklachten en zijn hiervan niet altijd duidelijk te onderscheiden. Het verschil met een angststoornis betreft de ernst van de symptomen. De overgang van angstklachten naar een angststoornis heeft geen exact afkappunt; er is sprake van een continuüm. Angstklachten worden ook wel subsyndromale/subklinische angststoornissen genoemd. Een angststoornis is een verzamelnaam voor verschillende stoornissen met pathologische angst waarbij de angst aanleiding geeft tot aanhoudend subjectief lijden en/of tot een belemmering van het sociaal functioneren. Pathologische angst kan bij veel andere psychische aandoeningen voorkomen maar wanneer angst het belangrijkste symptoom is, spreekt men van een angststoornis. Angststoornissen staan in de top 10 van ziekten met de grootste ziektelast. Mensen met een angststoornis ervaren hun gezondheid als minder goed, hebben over het algemeen meer moeite met het uitvoeren van dagelijkse activiteiten en een slechtere kwaliteit van leven vergeleken met de algehele bevolking.

Verschillende Angststoornissen

-Paniekstoornis: recidiverende paniekaanvallen, met tussendoor angst een nieuwe paniekaanval te krijgen;
-agorafobie: angst voor en vermijding van situaties waaruit men denkt moeilijk te kunnen ontkomen of waarin men moeilijk hulp zou kunnen krijgen als zich een paniekaanval voordoet;
-specifieke fobie: hevige, aanhoudende angst voor en vermijding van specifiek object of specifieke situatie;
-sociale-angststoornis (sociale fobie): hevige, aanhoudende angst voor en vermijding van situaties waarin men wordt blootgesteld aan een mogelijke kritische blik van anderen. De sociale angststoornis wordt onderverdeeld in een specifieke vorm, waarbij de angst gekoppeld is aan een specifieke situatie zoals podiumvrees en in een gegeneraliseerde vorm, waarbij de angst in verschillende situaties voorkomt;
-gegeneraliseerde-angststoornis: buitensporige, aanhoudende angst of bezorgdheid over een verscheidenheid aan dagelijkse onderwerpen die gepaard gaat met symptomen als piekeren, rusteloosheid, vermoeidheid, concentratieproblemen, prikkelbaarheid, spierspanning en slaapproblemen;
-scheidingsangst of separatieangststoornis: niet bij de ontwikkelingsfase passende, excessieve angst of vrees om gescheiden te worden van diegenen aan wie de betrokkene gehecht is; -obsessieve-compulsieve stoornis (OCS): terugkerende en hardnekkige gedachten, impulsen of voorstellingen (obsessies) en/of dwanghandelingen (compulsie).

Soorten Angststoornissen

-paniekstoornis: recidiverende paniekaanvallen, met tussendoor angst een nieuwe paniekaanval te krijgen;
-agorafobie: angst voor en vermijding van situaties waaruit men denkt moeilijk te kunnen ontkomen of waarin men moeilijk hulp zou kunnen krijgen als zich een paniekaanval voordoet;
-specifieke fobie: hevige, aanhoudende angst voor en vermijding van specifiek object of specifieke situatie;
-sociale-angststoornis (sociale fobie): hevige, aanhoudende angst voor en vermijding van situaties waarin men wordt blootgesteld aan een mogelijke kritische blik van anderen. De sociale angststoornis wordt onderverdeeld in een specifieke vorm, waarbij de angst gekoppeld is aan een specifieke situatie zoals podiumvrees en in een gegeneraliseerde vorm, waarbij de angst in verschillende situaties voorkomt;
-gegeneraliseerde-angststoornis: buitensporige, aanhoudende angst of bezorgdheid over een verscheidenheid aan dagelijkse onderwerpen die gepaard gaat met symptomen als piekeren, rusteloosheid, vermoeidheid, concentratieproblemen, prikkelbaarheid, spierspanning en slaapproblemen;
-scheidingsangst of separatieangststoornis: niet bij de ontwikkelingsfase passende, excessieve angst of vrees om gescheiden te worden van diegenen aan wie de betrokkene gehecht is;
-obsessieve-compulsieve stoornis (OCS): terugkerende en hardnekkige gedachten, impulsen of voorstellingen (obsessies) en/of dwanghandelingen (compulsie).

Behandeling Angststoornissen

Wij werken volgens de zorgstandaard. Volgens deze zorgstandaard is cognitieve gedragstherapie (CGT) de eerste keus in het geval van een psychologische behandeling van angststoornissen. In deze zorgstandaard is CGT breed opgevat. Onder CGT wordt verstaan een diversiteit van interventies en methodieken waaronder: verschillende vormen van exposure (in vivo, imaginair, interoceptief), responspreventie, cognitieve herstructering, paniekmanagement, taakconcentratietraining, applied relaxation, sociale vaardigheidstraining. De keuze voor een bepaalde specifieke CGT-interventie, op basis van gezamenlijke besluitvorming, is mede afhankelijk van de aard en ernst van de angststoornis en van de aangrijpingspunten van de interventie. De keuze voor een interventie wordt voornamelijk gebaseerd op het soort klachten en symptomen waarop de behandeling is gericht. Naast CGT is EMDR is een veel toegepaste behandeling in de dagelijkse praktijk, niet alleen bij PTSS maar ook bij angststoornissen. Er is echter nog betrekkelijk weinig wetenschappelijke onderbouwing van de effectiviteit van EMDR bij angststoornissen. Over de vraag of en bij welke groepen patiënten EMDR gepast zou zijn en voorgeschreven moet worden, bestaat geen eenduidigheid. Voor de stappenvolgorde in de behandeling van angststoornissen worden de algoritmes in de MDR Angststoornissen gevolgd die zijn opgesteld op basis van effectiviteit en de mate waarin bijwerkingen optreden gedurende een behandeling. De volgende interventies zijn geïndiceerd in de behandeling van angststoornissen met als doel het bereiken van symptoomvermindering en volledig herstel.
Super Psycholoog NIP Psycholoog Basis GGZ Emmen Groningen
Het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) is met ruim 13.000 leden de grootste beroepsvereniging van psychologen in Nederland. De vereniging behartigt de belangen
Bert Super NVGZP psycholoog emmen en groningen
NVGzP staat voor Nederlandse Vereniging Gezondheidszorgpsychologie en haar specialismen. NVGzP is eind 2012 opgericht en telt inmiddels circa 3.200 leden.
Keurmerk bert super psycholoog emmen en groningen
Het Keurmerk Basis GGZ is een eenduidig kenmerk voor kwaliteit in de Basis GGZ. Een psycholoog laat met het keurmerk zien dat hij zich extra inspant voor de juiste zorg
BIG register voor GZ psychologen
Het BIG-register is een Nederlands register waarin een aantal beroepsgroepen in de gezondheidszorg zijn opgenomen. Hieronder valt ook de GZ psycholoog.